Od paru lat słyszy się coraz częściej o sygnalistach. Termin też pochodzi z języka angielskiego i oznacza osobę, która bez konsekwencji prawnych informuje o nieprawidłowościach w firmach, przedsiębiorstwach lub instytucjach. Z praktycznego punktu widzenia sygnalistą może stać się każdy pracownik, który zdobył dowody naruszeń prawa i działa w dobrej wierze. Prawo zapewnia sygnalistom ochronę.
Kto może zostać sygnalistą?
Sygnalistą może zostać każda osoba, która związana jest z daną firmą. Zazwyczaj są to pracownicy, ale również mogą być to partnerzy biznesowi lub nawet klienci danej firmy. Pracownik, który zdecydował się na zgłoszenie nieprawidłowości w firmie, w której pracuje, powinien w pierwszej kolejności raportować do swoich przełożonych lub do organów ścigania. Niekiedy dochodzi do ujawnienia informacji do wiadomości publicznej. Niedawno wprowadzone dyrektywy unijne zapewniają ochronę sygnalistom.
Co ma na celu ochrona sygnalisty?
Osoby, które decydowały się na ujawnianie nieprawidłowości w firmach, mogły być narażone na nieprzyjemne konsekwencje, jedną z nich było zwolnienie z pracy. Obecnie ochrona sygnalistów ma na celu zapobieganie wystąpienia takich sytuacji. Pozwala to lepiej zarządzać przedsiębiorstwami, zmniejsza ilość nieprawidłowości w instytucjach.
Pracodawca ma za zadanie zapewnić sygnalistom anonimowe i poufne źródło do zgłaszania nieprawidłowości i zaniedbań w firmie. Prawo nakazuje pracodawcy ochronę sygnalistów oraz ich danych osobowych. Ten krok zapobiega zemście oraz nieprzyjemnym sytuacjom, na które może być narażony sygnalista.
Procedury zgłaszania nieprawidłowości — jak to wygląda w praktyce?
Wiele podmiotów ma obowiązek posiadania procedur, które mają na celu określić sposób zgłaszania nieprawidłowości w danej firmie. To niezwykle istotne w branży finansowej. Ochrona sygnalistów ma na celu zachęcać pracowników do zgłaszania wszystkich nieprawidłowości, co pozwala zapewnić lepszy poziom bezpieczeństwa podatkowego i finansowego.
Jak widać, bardzo istotne są odpowiednie szkolenia pracowników oraz pracodawców w zakresie prawa unijnego. Wiele podmiotów zajmujących się prawem, prowadzi liczne szkolenia z zakresu wprowadzania procedur zgłaszania nieprawidłowości oraz ochrony sygnalistów.
Pracodawca ma również prawo bronić swoich interesów, jeśli sygnalista przekazuje nieprawidłowe informacje. Firma lub przedsiębiorca może wejść wtedy na drogę sądową z osobą zgłaszającą nieprawidłowości. Ochrona sygnalistów to nie tylko zadanie pracodawcy, ale również prawników oraz państwa.
